|
|
|
1. Өлкетану қандай ғылым?
А) Белгілі бір өлке туралы білімдер жиынтығы
B) Ғылыми пәндердің обьектісі
C) Белгілі бір өлкенің өндіргіш күштері мен қоғамдық құрылысы
D) Белгілі бір өлкенің табиғат байлығы
E) Ғылыми зерттеулердің жиынтығы
2. Алғашқы кездері өлкетану ретінде нені түсінген?
А) Өлкенің табиғат жағдайларын зерттеуді
B) Белгілі бір өлке туралы білімдер жиынтығын
C) Белгілі бір өлкенің қоғамдық құрылысын
D) Белгілі бір өлкенің өндіргіш күштерін
E) Ғылыми зерттеулердің жиынтығын
3. Өлкетану жұмыстарының негізгі бағыттары
А) Мемлекеттік, қоғамдық, мектептік
B) Әдеби, тарихи, географиялық
C) Археологиялық, этнографиялық, архитектуралық
D) Ауызша, жазбаша, әдеби
E) Әдеби және тарихи
4. Мектептегі өлкетану жұмыстарының мақсаттары
А) Ағартушылық және тәрбиелік
B) Білім беру және жеке тұлғаны дамыту
C) Ғылыми зерттеу және тұлғаны дамыту
D) Экскурсия және Экспедицияларға қатысу
E) Әдеби және тарихи
5. Мектептік өлкетану қандай міндеттерді шешеді?
А) Білім беру және тәрбиелеу
B) Білім беру және оқыту
C) Ғылыми зерттеу және тұлғаны дамыту
D) Білім беру және жеке тұлғаны дамыту
E) Саяси және қоғамдық
6. Мектептік өлкетану жұмыстарын кім басқарады?
А) Мұғалім
B) Директор
C) Оқу ісінің меңгерушісі
D) Тәрбие ісінің меңгеруші
E) Білім министрлігі
7. Тарихи өлкетанудың ғылым ретінде қалыптасқан кезеңі
А) ХҮІІІ ғ
B) ХVІІ ХХ ғ
C) ХҮІІ ғ
D) ХІХ ғ
E) ХҮІ ғ
8. Тарихи өлкетанудың түрлері
А) Археологиялық, этнографиялық
B) Мектептік және ғылыми
C) Саяси және мәдени
D) Қоғамдық және мәдени ағартушылық
E) Ауызша және жазбаша
9. Қазақ даласын ғылыми тұрғыда алғаш зерттеген кімдер болды?
А) Орыс ғалымдары
B) Қытай ғалымдары
C) Неміс ғалымдары
D) Ағылшын ғалымдары
E) Италия ғалымдары
10. Тарих қашан ғылым ретінде қалыптаса бастады?
А) Антикалық дәуірде
B) Ерте орта ғасырда
C) Кейінгі орта ғасырда
D) Қайта өрлеу дәуірінде
E) Қазіргі заманда
11. Археологиялық ескерткіш түрлері
А) Обалар, қоныс-тұрақтар
B) Қару-жарақтар мен салт-дәстүр
C) Тұрмыс бұйымдары мен еңбек құралдары
D) Үй жихаздары мен еңбек құралдары
E) Мәдени құрылыстар мен тұрақтар
12. Ежелгі гректің «Архойос» сөзінің мағынасы
А) Ежелгіні зерттеу
B) Кешегіні зерттеу
C) Болашақты зерттеу
D) Бүгінгіні зерттеу
E) Қалдықтарды зерттеу
13. Археология ғылым ретінде қашан қалыптасты?
А) ХІХ ғ
B) ХХ ғ
C) ХҮІІ ғ
D) ХҮІІІ ғ
E) ХҮ ғ
14. Тас дәуірі қандай үш кезеңге бөлінеді?
А) Палеолит, мезолит, неолит
B) Төменгі, орта, жоғарғы
C) Коллективтік, рулық, алғашқы қауымдық
D) Рулық, тайпалық, тобырлық
E) Мұз дәуірі, рулық, алғашқы қауымдық
15. Қазақстандағы тас дәуірінің тұрақтары қай жерден табылды?
А) Қаратау маңынан
B) Орталық Қазақстаннан
C) Батыс Қазақстаннан
D) Көкшетау маңынан
E) Арал маңынан
16. Талас аңғарындағы тарихи–мұраларды зерттеу үшін Жамбыл археологиялық пункті қай жылы ашылды?
А) 1938 ж
B) 1937 ж
C) 1936 ж
D) 1935 ж
E) 1939 ж
17. Талас өңіріндегі тас көпір қай ғасырға жатады?
А) ХІІІ ғ
B) ХІІ ғ
C) ХІ ғ
D) ІҮ ғ
E) ХҮ ғ
18. ҮІ-ҮІІ ғғ жататын Ұмай ана ескерткіші Қазақстанның қай жерінен табылған?
А) Билікөл ауылы
B) Амангелді ауылы
C) Дәндібай ауылы
D) Тәңірқазған
E) Күйік асуынан
19. Артефактар дегеніміз не?
А) Мәдениеттің заттай ескерткіштері
B) Мәдениеттің жазба, әдеби деректері
C) Архив материалдары
D) Ғылыми зерттеу әдістері
E) Археологиялық ескерткіштер
20. Тараздан табылған екі ортағасырлық монша қай қағанат дәуіріне жатады?
А) Қарахан дәуірі
B) Қарлық дәуірі
C) Түркеш дәуірі
D) Қидандар дәуірі
E) Батыс түрік дәуірі
21. Қазба жұмыстары нәтижесінде 1972 жылы тараздан қандай ескерткіш табылып, зерттелді?
А) Монша
B) Сақ қорғаны
C) Тас мүсін
D) Қолөнершілер шеберханасы
E) Мешіт
22. Тарихи өлкетанудың ең негізгі дерек көздері қандай?
А) Археологиялық және этнографиялық
B) Мәдени және тарихи ескерткіштер
C) Әдеби және этнографиялық
D) Топонимика мен тарихи-география
E) Статистикалық мәліметтер мен топонимика
23. Палеолит дәуірінің ең ірі қонысы Тәңірқазған қай жерде орналасқан?
А) Жамбыл облысындағы Қаратау жотасында
B) Шымкент облысындағы Арыс өзенінің бойында
C) Балқаш көлінің жағасында
D) Маңғыстау маңынан
E) Сарысу алқабынан
24. "Алтын адам" археологиялық ескерткіші қай жерден табылды?
А) Алматы облысындағы Есік қорғанынан
B) Шығыс Қазақстан облысындағы Бесшатыр қорғанынан
C) Жамбыл облысындағы Тәңірқазған тұрағынан
D) Жамбыл облысындағы Қара-Қыстақ елді-мекенінен
E) Қарағанды маңындағы Нұрманбет қорғанынан
25. Тарихи ескерткіштердегі текстер тарихын зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Текстология
B) Папирология
C) Нумизматика
D) Сфрагистика
E) Геральдика
26. Испиджаб қаласының қазіргі атауы?
А) Сайрам
В) Түркістан
C) Ақтау
D) Шымкент
E) Құлан
27. Ұлы Жібек жолы бойында ораласқан қай қаланы білесің?
А) Отырар
В) Ақтау
C) Жетісу
D) Ақмола
E) Орал
28. Яссы қаласының қазіргі атауы
А) Түркістан
В) Сайрам
C) Отырар
D) Сарай
E) Баласағұн Тараз
29. ХҮІІІ ғасырдағы қазақ хандығының астанасы болған қала
А) Түркістан
В) Отырар
C) Әулиеата Тараз
D) Сарай
E) Сығанақ
30. Археологиялық зерттеу жұмыстарының негізгі түрлері
А) далалық және камералық
В) теориялық және практикалық
C) барлау және қазба
D) далалық және практикалық
E) теориялық және камералық
31. Этнография нені зерттейді?
А) Халықтардың тұрмысы мен мәдениетін
B) Ұлттарды және олардың пайда болуын
C) Нәсілдерді және олардың шығу тегін
D) Мемлекеттерді және олардың пайда болуын
E) Рулық құрылысты
32. Этнография қандай ғылымдармен тығыз байланысты?
А) Археология және антропология
B) Филология және логика
C) Нуизматика және геральдика
D) Демография және топография
E) Картография және топономика
33. Этнография жеке ғылым ретінде қашан қалыптасты?
А) ХІХ ғасырдың ортасында
B) ХХ ғасырдың басында
C) ХХ ғасырдың ортасында
D) ХҮІІІ ғасырдың соңында
E) ХҮІІ ғасырдың ортасында
34. ХҮІІІ ғасырда Қазақстанды зерттеген орыс этнографы кім?
А) Татищев
B) Радищев
C) Ломоносов
D) Пугачев
E) Ушаков
35. Қазан революциясына дейінгі Ресейдегі ең ірі этнографиялық зерттеу орталығы
А) Орыс географиялық қоғамы
B) Орыс Антропология және этнография мұражайы
C) Солтүстік орыс қоғамы
D) Оңтүстік орыс қоғамы
E) Сібір архивтері орталығы
36. Ремезовтың Сібір халықтарының этнографиясы туралы негізгі еңбегі қалай аталды?
А) Сібірдің сызба кітабы
B) Сібірдің жылнамалары
C) Сібір бұратаналары
D) Сібір халықтары
E) Сібірдегі аз ұлттар
37.Шығу тегі бойынша туыс және физикалық белгілері бойынша ұқсас адамдар тобы
А) Нәсіл
B) Этнос
C) Ұлт
D) Халық
E) Тайпа
38. Әлемде ең негізгі қанша нәсіл бар?
А) 3
B) 2
C) 4
Д) 6
E) 5
39. Қазақ халқының жеке этнос ретінде қалыптасу процесі қашан аяқталды?
А) ХҮ ғ
B) ХІХ ғ
C) ХҮІІ ғ
D) ХХ ғ
E) ХҮІІІ ғ
40. Қаз ССР Ғылым академиясының тарих, этнология және археология институты қай жылы ашылды?
А) 1945 ж
B) 1940 ж
C) 1964 ж
D) 1950 ж
E) 1947 ж
41. Орал өлкетану қоғамында қызмет еткен қазақ этнографы кім?
А) С.Бабажанов
B) Б.Дауылбаев
C) А.Жантөрин
D) Б.Наурызбаев
E) Б.Қаратаев
42. Шығу тегі, мәдениеті мен тілі ортақ адамдар тобы
А) Этнос
B) Неке
C) Нәсіл
D) Халық
E) Тайпа
43. Батыс Сібір өлкетану қоғамында жұмыс істеген қазақтар кімдер?
А) М.Шорманов, Ш.Уәлиханов
B) М.Бабажанов, Т.Сейдалин
C) Б.Қаратаев, Ұ.Асауов
D) А.Бейсенов, С.Жантөрин
E) Б.Наурызбаев, Х.Қаражанов
44. ХІХ ғасырдағы Ташкенттің ғылыми-өлкетану мекемелерінің негізгі зерттеу орталығы қай аймақ болды?
А) Оңтүстік Қазақстан
B) Шығыс Қазақстан
C) Орталық Қазақстан
D) Батыс Сібір
E) Батыс Қазақстан
45. Белгілі өлкетанушы П.Семенов Тянь-Шанский ғылыми зерттеу жұмыстарын қайда жүргізді?
А) Жетісуда
B) Батыс Қазақстанда
C) Шығыс Қазақстанда
D) Алтай өлкесінде
E) Шығыс Түркістанда
46. "Қазақтардың дене және ақыл-ой тәрбиесі" атты еңбегінің авторы кім?
А) Е.Букин
B) Қ.Қастеев
C) Н.Жетпісбаев
D) Ш.Ибрагимов
E) А.Жантөрин
47. Қырғыз-қазақ немесе қырғыз- қайсақ далаларының сипаттамасы еңбегінің авторы кім?
А) А.И.Левшин
B) Ш.Ш.Уәлиханов
C) Я.В.Ханыков
D) Л. Мейер
E) В.В.Григорьев
48. Қазақстанда өлкетану жұмыстары қай ғасырда қолға алынды?
А) ХІХ ғасырдың 2-ші жартысы
B) ХІХ ғасырдың басы
C) ХҮІІІ ғасырдың 2-ші жартысында
D) ХХ ғасырдың басында
E) ХІХ ғасырдың ортасында
49. Географиялық, статистикалық және этнографиялық материалдарды өңдеу және тарату жұмыстары қандай өлкетану қоғамына тән міндеттер?
А) Жергілікті өлкетану қоғамы
B) Географиялық қоғам
C) Ғылым академиясы
D) Облыстық мұражай
E) Мұражай-мұрағаттық қоғам
50. Қазақстандағы бірінші Өлкетану жұмыстарындағы зерттеу орталығы болған қай қала?
А) Орынбор
B) Орал
C) Омбы
D) Семей
E) Ақмола
51. Л.Мейердің қазақ өлкесі туралы қандай еңбегі бар?
А) Орынбор ведомствасының қырғыз даласы
B) Қырғыз-қызық немесе қырғыз- қайсақ даласының сипаттамасы
C) Материалы для статистики Туркестанского края
D) Орыс-қазақ және қазақ-орыс сөздігі
E) Қазақтардың дене және ақыл-ой тәрбиесі
52. ХҮІІІ-ХІХ Қазақстанды зерттеген шетелдік өлкетанушыларды ата?
А) Г.Ю.Клапрот және К.Риттер
B) П.С.Паллас және И.Г.Георги
C) И.П.Фальк және Н.П.Рычков
D) А.И.Левшин және В.И.Даль
E) И.Г.Андреев және В.И.Небольсин
53. "Талас аңғарындағы археологиялық мұралар" еңбегінің авторы кім?
А) К. Байбосынов
B) К. Байпақов
C) М.Қаратаев
D) М.Қозыбаев
E) А.Досымбаева
54. "Ұлы Жібек жолы және Тараз" еңбегінің авторы кім?
А) К. Байбосынов
B) А. Досымбаева
C) Ә. Марғұлан
D) А. Қаратаев
E) А. Алпыспаев
55. Тарихи оқиғалардың дәл уақытын анықтайтын ғылымды қалай атайды?
А) Хронология
B) Текстология
C) Папирология
D) Антропология
E) Семантика
56. Адамзаттың, жеке адамдардың шығу тегін зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Генеалогия
B) Хронология
C) Антропология
D) Герельдика
E) Сфрагистика
57. Ахмет Иассауи мавзолейін салуға кім үкім шығарды?
А) Әмір Темір
B) Әбілхайыр хан
C) Керей хан
D) Жәнібек хан
E) Абылай хан
58. 1858-1859 жылдары Ш.Ш. Уәлиханов тарихи- географиялық зерттеуін қайда жасады?
А) Қашғарияға
B) Жоңғарияға
C) Ыстықкөлге
D) Нарын өзеніне
E) Құлжаға
59. Ш.Ш. Уәлиханов қай жердің топографиялық картасын түсірді?
А) Ыстықкөлдің
B) Қашғаридың
C) Жаңғариның
D) Нарын өзенінің
E) Құлжаның
60. Түркістандағы археология әуесқойлары үйірмесі қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1895-1917 жж
В) 1890-1900 жж
C) 1991-1995 жж
Д) 1880-1885 жж
E) 1892-1916 жж
61. Тарихи өлкетанудағы халық санының өсуіне әсер ететін өлкелік факторларды ата?
А) Экономикалық және экологиялық
B) Этнографиялық және демографиялық
C) Этнографиялық және экологиялық
D) Саяси және әлеуметтік
E) Саяси және экономикалық
62. Тарихи өлкетанудағы демографиялық деректерге қатысты Қазақстан Республикасының соңғы халық санағы қай жылы өтті?
А) 2010 ж
B) 2000 ж
C) 1998 ж
D) 1997 ж
E) 1995 ж
63. ХҮ ғасырдың ортасында Қазақ хандығында халық саны неше болды?
А) 200 мыңдай
B) 300 мыңдай
C) 400 мыңдай
D) 500 мыңдай
E) 100 мыңдай
64. 1992 жылдың ортасында қазақ халқының жалпы саны қанша адамға жетті?
А) 11,1 млн
B) 10,1 млн
C) 12,1 млн
D) 12,3 млн
E) 10,3 млн
65. 1991-1992 жж қай елден 41 мың қазақ көшіп келді?
А) Моңғолиядан
B) Өзбекстаннан
C) Түркіменстанан
D) Қытайдан
E) Ресейден
66. 1991 жылғы деректер бойынша дүние жүзіндегі түркі тілдес халықтардың жалпы саны қанша?
А) 153 млн 553 мың 800 адам
B) 163 млн 553 мың 800 адам
C) 173 млн 663 мың 700 адам
D) 183 млн 883 мың 800 адам
E) 143 млн 443 мың 700 адам
67.1999–2002 жж аралығындағы Қазақстандағы халықаралық көші-қоншылар саны қанша деп есептеледі?
А) 135 140 млн адам
B) 145 150 млн адам
C) 125 140 млн адам
D) 115 140 млн адам
E) 155 150 млн адам
68. Қазақстан халқының саны жағынан әлемде нешінші орында?
А) 71
B) 75
C) 65
D) 81
E) 87
69. 1999 жылы санақ бойынша Қазақстан халқының саны неше?
А) 15 млн-ға жуық
B) 16 млн-ға жуық
C) 17 млн-ға жуық
D) 14 млн-ға жуық
E) 13,5 млн-ға жуық
70. 1999 жылғы санақ бойынша Қазақстан халқының неше проценті қазақтар?
А) 53 процент
B) 63 процент
C) 47 процент
D) 73 процент
E) 52 процент
71. Қазақстандағы алғашқы статистика комитеті қай қалада ашылды?
А) Торғайда
B) Орынборда
C) Омбыда
D) Оралда
E) Семейде
72. Әскери ат санағы Қазақстанның қай қалаларында жүргізілді?
А) Семей, Ақмола
B) Орынбор, Орал
C) Ташкент, Тараз
D) Ақтөбе, Атырау
E) Ташкент, Семей
73. Қазақстанда халық санағын жүргізетін Ақмола облыстық статистика комитеті қай жылы ашылды?
А) 1878 ж
B) 1877 ж
C) 1876 ж
D) 1875 ж
E) 1874 ж
74. 1879 жылы Қазақстанның қай облысында халық санағын жүргізетін статистика комитеті ашылды?
А) Жетісу
B) Сырдария
C) Торғай
D) Орал
E) Ақмола
75. Семей статистикалық комитетіне 1886 жылы мүше болған қазақ ағартушысы кім?
А) А Құнанбаев
B) Ш Уәлиханов
C) Ы Алтынсарин
D) Ә Бөкейханов
E) А Байтұрсынов
76. Қазақстанда жергілікті ұлт қазақтармен бірге басқа шамамен неше ұлт өкілдері тұрады?
А) 110-129
B) 85-95
C) 140-145
D) 180-190
E) 65-70
77. 1999 жылғы санақ бойынша Жамбыл облысының халқы неше?
А) 980,6 мың
B) 990,6 мың
C) 860,3 мың
D) 650 мың
E) 792,6 мың
78. «Орхон жазбалары» қай қағандықтың кезінде жазылды?
А) Түрік қағандығы
B) Батыс түрік қағандығы
C) Шығыс түрік қағандығы
D) Қарлұқ қағандығы
E) Қимақ қағандығы
79. Тастағы, металдағы, сүйектердегі, ағаштардағы жазбаларды зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Эпиграфика
B) Семантика
C) Топономика
D) Геральдика
E) Сфрагистика
80. Мөрлердегі жазуларды зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Сфрагистика
B) Эфиграфика
C) Геомология
D) Геральдика
E) Фалеристика
81. Палеография дегеніміз не?
А) Жазба ескерткіштерді зерттеу
B) Ру таңбаларын зерттеу
C) Елтаңбаларды зерттеу
D) Петроглифтерді зерттеу
E) Ағаштардағы жазбаларды зерттеу
82. Монеталарды зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Нумизматика
B) Сфрагистика
C) Семантика
D) Топономика
E) Геральдика
83. Өлшем жүйесін тарихи дамуда зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Метрология
B) Генеалогия
C) Топология
D) Хронология
E) Геральдика
84. М.Х.Дулатидің орта ғасырлардағы Қазақстан өлкесінің тарихына байланысты тарихи шығармасы қалай аталады?
А) Тарихи и-Рашиди
B) Бахр ал-Асрар
C) Бабырнама
D) Жаханнама
E) Жамигат ат-Тауарих
85. ХҮ ғасырдағы қазақ этносының алғашқы орталығы қай жер?
А) Шу өзенінің бойы
В) Алтайдың оңтүстігі
C) Жетісу
D) Ұлытау
E) Балқаш көлінің маңы
86. Тарихи өлкетанудағы ауызша деректердің негізгі түрлері?
А) Аңыздар мен Шежіре
В) Салт дәстүр мен Әдет ғұрып
C) Генеалогия және салт дәстүр
D) Миф және әдет-ғұрып
E) Аңыздар мен салт дәстүр
87. "Ғылымдардың пайда болуы" атты трактаттың авторы кім?
А) Әл-Фараби
В) Әл-Жаухари
C) Махмуд Қашғари
D) Әбу-Райхан Бируни
E) Ибн Сина
88. Жүсіп Баласағұнның негізгі ғылыми еңбегі қалай аталады?
А) Құтадғу-Білік
В) Диуани-Хикмет
C) Тарихи и-Рашиди
D) Диуани Лұғат ат-Түрік
E) Бабырнама
89. Тарихи деректер неше негізгі топқа бөлінеді?
А) 2 топ
В) 3 топ
C) 4 топ
D) 5 топ
E) 7 топ
90. Жазба деректер өзінің жазылу ерекшелігіне, мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
А) 6
В) 4
C) 5
D) 8
E) 2
91. ХІХ ғасырдың 2-ші жартысында өлкетану қоғамдарының жұмысында неше ағым пайда болды?
А) 2
В) 3
C) 4
D) 5
E) 6
92. ХҮІІІ-ХІХ ғасырларда Орынбор ғылыми зерттеу орталығында алғашқы жұмыс істеген тарихшы зерттеушілер кімдер?
А) В.В.Вельяминов-Зернов, П.А.Юдин
В) Я.В.Ханьков, М.И.Иванин, Ч.Валиханов
C) В.Н.Игнатьев, П.Н.Оводов
D Н.Дмитриев, Б.Соколов
E) Т.Сейдалин, Л.Мейер
93. ХІХ ғасырдағы Отандық өлкетанушыларды ғылыми зерттеушілерді ата?
А) Ш.Уалиханов, С.Бабаджанов
B) Х.Досмұхамедов, С.Асфендияров
C) М.Шоқай, М.Тынышпаев
D) Ш.Құдайбердиев, М.Дулатов
E) Ж.Аймауытов, А.Байтұрсынов
94. Қазақстанның қай қаласында ең алғашқы Орыс географиялық қоғамының бөлімі ашылды?
А) Орынборда
B) Омбыда
C) Оралда
D) Торғайда
E) Ақмолада
95. Қазақстанға саяси жер аударылып, өлкетану қоғамдарына қызмет еткен орыс ғалымдары кімдер?
А) Н.Дмитриев, Б.Скалов
B) П.А.Юдин, Л.Мейер
C) А.И.Левшин, П.Н.Оводов
D) В.Н.Игнатьев, В.Н.Плотников
E) Я.В.Ханыков, В.В.Григорьев
96. Орыс географиялық қоғамының Қазақстандағы Семей бөлімшесі қай жылы құрылды?
А) 1903 ж
B) 1900 ж
C) 1905 ж
D) 1907 ж
E) 1910 ж
97. ХІХ ғасырда Орал қаласында өлкетану жұмыстарымен айналысқан зерттеушілерді ата?
А) А.А.Харузин, С.Бабажанов
B) Ф.А.Щербина, А.Жантөрин
C) И.Я.Козлов, Б.Наурызбаев
D) Т.Сейдалин, Б.Дауылбаев
E) Б.Қаратаев, И.Дмитриев
98. ХІХ ғасырда Орал қаласындағы өлкетану жұмысының негізгі нысанасы қандай болды?
А) Қазақтардың тарихы мен шаруашылығы
B) Қазақтардың салт-дәстүрі
C) Өлкенің табиғи жағдайы мен экономикасы
D) Археологиялық және этнографиялық материалдарды жинау
E) Қазақстардың шаруашылығы мен қоныстануын зерттеу
99. ХІХ ғасырда Қазақстанның қай қаласында "Памятные книжки" газеті шыға бастады
А) Оралда
B) Орынборда
C) Омбыда
D) Торғайда
E) Семейде
100. Түркістандағы археология әуесқойлары үйірмесі қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1895-1917 ж
B) 1865-1895 ж
C) 1905-1915 ж
D) 1875-1905 ж
E) 1902-1912 ж
101. Тарихи өлкетанудағы ауызша деректің негізгі түрлері
А) аңыз әңгімелер мен жырлар
B) мифтер мен салт дәстүр
C) салт-дәстүр мен әдет-ғұрып
D) жазбалар және дәстүр
E) дәстүр мен халық әндері
102. ХІХ ғасырдағы Ресейдің дала облыстарын зерттеу жөніндегі экспедициясы қашан жұмыс істей бастады?
А) 1896 ж
B) 1897 ж
C) 1895 ж
D) 1894 ж
E) 1861 ж
103. ХІХ ғасырда Қазақстанда Ресейден зерттеуге құрылған экспедициялардың көздеген мақсаты қандай?
А) Жер саясатын жүргізу
B) Жаңа жерді танып білу
C) Жаңалықтар ашу
D) Ғылымды дамыту
E) Қазақстан табиғатын зерттеу
104. ХІХ ғасырдағы Қазақстанды зерттеу экспедицияларының жұмысын қандай мекеме қадағалап отырады?
А) Мемлекеттік мүлік министрлігі
B) Ғылым академиясы
C) Түркістан археология әуесқойлары үйірмесі
D) Орыс географиялық қоғамы
E) Археология, тарихи және этнография қоғамы
105. Қазақстанда зерттейтін экспедициялардын міндеті қандай?
А) Табиғи-тарихи жағынан зерттеп, жерді пайдалану тәсілдерін білу
B) Жергілікті халықтың шаруашылығын зерттеу
C) Жергілікті халықтың мәдениетін зерттеу
D) Аумақтың табиғатын, мәдениетін анықтау
E) Аумақтық ауылдардың, болыстардың шаруашылығына қлайлы жерді зерттеу
106. Қазақтардың жер пайдалану жөніндегі Ф.А.Щербинаның 13 томдық материалдары қай жылдары басылып шықты?
А) 1898-1908 жж
B) 1891-1901 жж
C) 1881-1892 жж
D) 1961-1972 жж
E) 1890-1901 жж
107. ХІХ ғасырдың аяғында Қазақстандағы дала обылыстарын зерттеу жөніндегі экспедицияны кім басқарды?
А) Ф.А.Щербина
B) Н.Ф. Гусев
C) Д. Сатыбалдин
D) Л.К. Чермак
E) П.А. Васильев
108. Өлкетанушы ғалымдардың есебі бойынша Жамбыл облысынан неше археологиялық ескерткіш есепке алынған?
А) 2000-нан аса
B) 3000-нан аса
C) 1000-нан аса
D) 500-ден аса
E) 700-ден аса
109. "Жетісу облысының ескерткіш кітапшалары мен мекен-жай күнтізбелері" атты еңбек қай жылы жарияланды?
А) 1898-1905 жж
B) 1885-1895 жж
C) 1905-1915 жж
D) 1875-1885 жж
E) 1915-1925 жж
110. Өлкетану зерттеулерінің материалдарын жариялайтын «Түркістан уәлаяты» газеті қай қалада шығарылды?
А) Ташкент
B) Самарқанд
C) Верный
D) Түркістан
E) Әулие-Ата
111. Қазан революциясына дейінгі өлкетанушылық еңбектерді жария еткен қазақтың ұлттық баспасөзі қай ғасырда дүниеге келді?
А) ХІХ ғасырдың 2-ші жартысы
B) ХІХ ғаысдың басы
C) ХХ ғасырдың басы
D) ХХ ғасырдың 1-ші ширегінде
E) ХҮІІІ ғасырдың аяғында
112. Ресейдегі орыс географиялық қоғамы қай жылы құрылды?
А) 1845г.
B) 1849г.
C) 1856г.
D) 1869г.
E) 1873г.
113. 1888-1902 жылдарда Омбыда Қазақ тілінде қандай газет шығып тұрады?
А) Дала уәлаяты
B) Түркістан уәлаяты
C) Өлкелік уәлаят
D) Облыстық өлкетану уәлаяты
E) Губерниялық уәлаят
114. "Историческое краеведение" кітабының авторы кім?
А) Г.Н.Матюшин
B) С.А.Семенов
C) И.С.Юньев
D) С.Ш.Ахметова
E) В.П.Алексеев
115. "Историческое краеведение в Казахстане" еңбегінің авторы кім?
А) С.Ш.Ахметова
B) Г.Н.Матюшкин
C) С.А.Семенов
D) Н.С.Юньев
E) В.П.Алексеев
116. "Краеведение и туризм" еңбегінің авторы кім?
А) И.С.Юньев
B) Г.Н.Матюшкин
C) С.А.Семенов
D) С.Ш.Ахметова
E) В. П.Алаксеев
117. Өлкетанушы Н.П.Ивлевтің еңбегі қалай аталады?
А) Находки краеведа
B) Краеведение и туризм
C) Тюркская вселенная
D) Историческое краеведение
E) Археология в школе
118. "Күлтегін ескерткіші" еңбегінің авторы кім?
А) Ғ.Айдаров
B) М.Тажин
C) Э.М.Мурзаев
D) И.С.Юньев
E) С.А.Семенов
119. Қазақстандағы өлкетану жұмыстарының алғашқы кезеңін ата?
А) ХҮІІІ-ХІХ ғғ
B) ХҮІ-ХҮІІ ғғ
C) ХІХ-ХХ ғғ
D) ХХ ғасырдың басы
E) ХҮ-ХҮІІ ғғ
120. КСРО-ның Жоғары оқу орындарының бағдарламасна өлкетану пәні қай жылы енгізілді?
А) 1930 ж
B) 1940 ж
C) 1933 ж
D) 1932 ж
E) 1929 ж
121. Қырғыз өлкесін зерттеу қоғамы 1925 жылы қалай өзгертілді?
А) Қазақстан өлкесін зерттеу қоғамы
B) Кирревкомның тарихи-өлкетану бөлімі
C) Казнаркомпрос
D) КазССР Ғылым академиясы
E) Республиканы зерттеуші өлкетану қоғамы
122. 1901-1913 жж Түркістанда қандай қоғам ашылды?
А) Шығыстану қоғамы
B) Географиялық қоғам
C) Ғылыми-зерттеу қоғамы
D) Өлкетанушылар қоғамы
E) Қырғыз өлкесін зерттеу қоғамы
123. Революциядан кейінгі жылдардағы Қазақстандағы өлкетану жұмыстарының негізгі орталығы
А) Қазақстанды зерттеу қоғамы
B) Қырревкомның тарихи өлкетану бөлімі
C) Қазнаркомпросс
D) ҚазКСР-нің Ғылым Академиясы
E) Республиканың зерттеу орталығы
124. КСРО-дағы "Өлкетану" журналы қашан шықты?
А) 1923 ж
B) 1929 ж
C) 1936 ж
D) 1921 ж
E) 1956 ж
125. "Кеңестік өлкетану" журналы қашан шықты?
А) 1936 ж
B) 1954 ж
C) 1957 ж
D) 1964 ж
E) 1934 ж
126. Семей губениясындағы өлкетанушылардың бірінші конференциясы қашан болды?
А) 1924 г
B) 1926 г
C) 1930 г
D) 1931 г
E) 1922 г
127. Ең алғашқы бүкіл Қазақстандық өлкетанушылар мұражайы туралы съезд қай жылы болды?
А) 1930 г
B) 1924 г
C) 1926 г
D) 1931 г
E) 1922 г
128 Сырдария губерниясындағы өлкетанушылар қоғамы қай жылы құрылды?
А) 1926 г
B) 1927 г
C) 1925 г
D) 1928 г
E) 1929 г
129. Тараз қаласы 1856 жылы қалай аталды?
А) Әулие-ата
B) Тараз
C) Янги
D) Испиджаб
E) Талас
130. 1936 жылы Тараз қаласы қалай аталды?
А) Мирзоян
B) Тараз
C) Әулие-ата
D) Талас
E) Жамбыл
131. Тараз қаласы Жамбыл Жабаев есімін қай жылы иеленді?
А) 1938 ж
B) 1936 ж
C) 1956 ж
D) 1856 ж
E) 1997 ж
132. Тараз қаласы өз атын қай жылы қайтарып алды?
А) 1997 ж
B) 1998 ж
C) 1996 ж
D) 1999 ж
E) 1995 ж
133.."Жылнамалар жинағы" еңбегінің авторы кім?
А) Қ. Жалаири
B) М. Қашқари
C) Ж. Баласағұни
D) Қ. Жүсіп
E) Әл Фараби
134. Орта ғасырлық Аспара қаласы Жамбыл облысының қай ауданының аумағында орналасқан?
А) Меркі
B) Шу
C) Қордай
D) Байзақ
E) Жуалы
135. Жамбыл облысы қашан құрылды?
А) 1939 жылы 14 қазанда
B) 1938 жылы 15 қазанда
C) 1935 жылы 17 қарашада
D) 1947 жылы 20 ақпанда
E) 1936 жылы 4 шілдеде
136. Жамбыл облысына қарасты неше әкімшілік аудан бар?
А) 11 аудан
B) 10 аудан
C) 12 аудан
D) 14 аудан
E) 17 аудан
137. Қазақ халқы латын алфавитімен қазақ тілінде жазуға қай жылы көшті?
А) 1940 жылы
B) 1941 жылы
C) 1937 жылы
D) 1939 жылы
E) 1921 жылы
138. Қазақстанның өндірілуі бойынша екінші орын алатын қазба байлығын ата
А) Вольфрам
B) Хромит
C) Фосфор
D) Марганец
E) Уран
139. Қазақстан жер көлемі жағынан әлемде нешінші орында?
А) 9
B) 7
C) 8
D) 11
E) 10
140. "Қазақ" апталық өлкетану гезетінің ұйымдастырушысы-редакторы кім?
А) А.Байтұрсынов
B) Ә.Бөкейханов
C) Т.Рысқұлов
D) Б.Майлин
E) С.Сейфуллин
141. Тұңғыш қазақ мұғалімдік мектебі қай жылы және қай қалада ашылды?
А) 1883 жылы Ор қаласында
B) 1864 жылы Торғай қаласында
C) 1873 жылы Орынбор қаласында
D) 1884 жылы Орал қаласында
E) 1867 жылы Омбы қаласында
142. Өлкетанушылардың Қазақстандағы екінші конференциясы қай жылы болды?
А) 1932 ж
B) 1933 ж
C) 1931 ж
D) 1934 ж
E) 1936 ж
143. Іле алқабын, Жетісуды зерттеп, ол жердегі халық ауыз әдебиетінің үлгілерін жинастырып, жариялаған көрнекті зерттеуші кім?
А) В.В. Радлов
B) М. Красовский
C) Л. Мейер
D) А. Добросмыслов
E) П.П. Семенов-Тяньшанский
144. Тұңғыш географ-өлкетанушы Ш.Ш. Уәлиханов қай жылдары өмір сүрді?
А) 1835-1865 жж
B) 1800-1845 жж
C) 1801-1837 жж
D) 1865-1904 жж
E) 1833-1863 жж
145. Алтай бойына, Жетісу мен Орта Азияға ХІХ ғасырда саяхаттар жасап, өлкені жан-жақты зерттеген дүние жүзіне белгілі ғалым-өлкетанушы кім?
А) П.П. Семенов-Тяньшанский
B) В.В. Радлов
C) М. Красовский, Л.Н.Гумилев
D) Л. Мейер
E) А. Добросмыслов
146. ХІХ ғ Қазақстанды зерттеу үшін құрылған экспедицияны басқарған статист-өлкетанушы, әрі азаттық қозғалыстың өкілі кім?
А) Ф.А.Щербина
B) Ш.Ш.Уәлиханов
C) Қ.И.Сәтбаев
D) Т.Т.Шевченко
E) А.Н.Достоевский
147. Саяси көзқарасы үшін Семейге жер аударылған орыс өлкетанушы-демократы Достоевскийдің Қазақстандағы негізгі еңбегі?
А) Археологиялық ескерткіштер туралы мәлімет жинау
B) Этнографиялық ескерткіштер туралы мәлімет жинау
C) Қазақ жерінің тарихын зерттеу
D) Демографиялық мәліметтер жинау
E) Қазақ елінің негізгі шаруашылығын зерттеу
148. ХІХ ғасырдың ІІ жатысында Қазақстандағы тұңғыш қоғамдық-өлкетану кітапханасы қай қалада ашылды?
А) Семейде
B) Орынборда
C) Оралда
D) Торғайда
E) Омбыда
149. ХХ ғасырдың басындағы ең беделді қазақ мерзімді баспасөз құралы?
А) Айқап
B) Қазақ
C) Жалын
D) Туркестанские ведомости
E) Ақиқат
150. 1857-1862 ж.ж. Мәскеу мен Қазан мұражайларына арнап Қазақстан өлкетануына байланысты материалдар қай қалада орналастырылды?
А) Орынбор
B) Орал
C) Семей
D) Жетісу
E) Омбы
151. Орынбор өлкетану мұражайы қай жылы құрылды?
А) 1831 ж
B) 1835 ж
C) 1837 ж
D) 1833 ж
E) 1800 ж
152. 1915 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай қаласында ашылды?
А) Қостанай
B) Орал
C) Семей
D) Омбы
E) Жетісу
153. 1898 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай облысында ашылды?
А) Жетісу
B) Семей
C) Орал
D) Омбы
E) Орынбор
154. 1878 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай қаласында ашылды?
А) Омбы
B) Семей
C) Орал
D) Орынбор
E) Жетісу
155. 1883 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай қаласында ашылды?
А) Семей
B) Омбы
C) Орал
D) Орынбор
E) Верный
156. Кеңес дәуірінде Қазақстанның қай қалаларында мұражайлар ашылды?
А) Орал, Көкшетау, Шымкент
B) Семей, Орал, Орынбор
C) Омбы, Түркістан, Торғай
D) Түркістан, Семей, Ақмола
E) Торғай, Омбы, Орал
157. Қазақстанда орталық мемлекеттік мұражай қай жылы ашылды?
А) 1924 ж
B) 1925 ж
C) 1927 ж
D) 1930 ж
E) 1920 ж
158. 1887 жылы ғылыми мұрағат комиссиясы қай қалада ашылды?
А) Орынбор
B) Орал
C) Түркістан
D) Омбы
E) Ақмола
159. Орынбор ғылыми мұрағат комиссиясы қай жылы ашылды?
А) 1887 ж
B) 1886 ж
C) 1892 ж
D) 1891 ж
E) 1889 ж
160. Қазақстанның қай қаласы өлкетанудағы 1-і зерттеу орталығы болды?
А) Орынбор
B) Орал
C) Омбы
D) Семей
E) Ақмола
161. Орынбор мұрағат комиссиясының негізгі мақсаты?
А) Қазақстанның өткен тарихын зерттеу
B) Археологиялық материалдар жинау
C) Этнографиялық материалдар жинау
D) Ғылыми экспедициялар ұйымдастыру
E) Этнографиялық эспонаттар даярлау
162. Топонимика қандай ғылым?
А) жер атауы туралы
B) облыстардың орналасуы туралы
C) жерге орналастыру туралы
D) нәсілдер туралы
E) халықтың шығуы туралы
163. Ономастика дегеніміз қандай ғылым?
А) атау туралы
B) мекен жайлар туралы
C) халықтың шығуы туралы
D) табиғат туралы
E) пайдалы қазбалар туралы
164. Қазақстанды зерттеуде алғашқы топонимикалық еңбектер жазған өлкетанушылар кімдер?
А) Э.М.Мурзаев, А.Абдрахманов
B) С.Бабажанов, Б.Дауылбаев
C) А.Жантөрин, Б.Наурызбаев
D) А.Сейдалин, Б.Наурызбаев
E) Э.М.Мурзаев, Б.Дауылбаев
165. Қазақстанда топонимика ғылымы қай жылы атанды?
А) 1939 ж
B) 1940 ж
C) 1941 ж
D) 1938 ж
E) 1937 ж
166. Ең алғашқы өлкетанушылық музей қай қалада ашылды?
А) Орынборда
B) Семейде
C) Оралда
D) Көкшетауда
E) Омбыда
167. 1920 жылы Түркістан өлкесінде көне ескерткіштерді қорғау комитетін кім басқарды?
А) В.В.Бартольд
B) Н.Н.Бернштам
C) Е.И.Иванов
D) В.Г.Сергеев
E) В.И.Далл
168. Жамбыл облыстық өлкетану мұражайы қай жылы ашылды?
А) 1931 ж
B) 1945 ж
C) 1946 ж
D) 1991 ж
E) 1937 ж
169. Өлкеміздегі алғашқы мәдени мұраларымызды зерттеуші өлкетанушылар кімдер?
А) Ш.Ш.Уәлиханов, П.Лерх, В.Бартольд
B) Х.Максименко, П.Н.Лерх, А.Подов
C) А.Алексеев, Х.Максименко
D) А.Жантөрин, Н.Н.Бернштам, Л.Мейер
E) Б.Дауылбаев, А.Алексеев, А.Подов
170. "Жамбыл облысының тарихи-мұралар жиынтығы" атты еңбек қай жылы шықты?
А) 2003 ж
B) 2004 ж
C) 2001 ж
D) 2002 ж
E) 2000 ж
171. Қазақстан Республикасының "Тарихи-мәдени мұраларды қорғау және пайдалану" туралы заңы қай жылы қабылданды?
А) 1992 ж
B) 1993 ж
C) 1994 ж
D) 1995 ж
E) 1991 ж
172. Ұлы жібек жолы өлкеміздің қай жерінен басып өтеді?
А) Жуалы, Байзақ, Мерке, Шу, Қордай
B) Мойынқұм, Хантау, Талас, Жаңатас
C) Сарысу, Мойынқұм, Жамбыл
D) Жамбыл, Талас, Сарысу, Мойынқұм
E) Жаңатас, Қаратау қалалары
173. 1903 жылы Әулие-ата қаласының тарихын жазған кім?
А) В.Н.Каллаур
B) В.Н.Лаврентьев
C) М.Е.Маслоу
D) С.Н.Волин
E) Л.Мейер
174. 1987 жылы Қазақстанда неше мектеп мұражайы жұмыс істеді?
А) 555
B) 666
C) 444
D) 505
E) 333
175. 1918 жылы наурыз айында Семей кеңестерінің съезі қандай шешім қабылдады?
А) Мәдени ескерткіштер мен өнер туындыларын қорғау
B) Мұражай қызметін жандандыру туралы
C) Мәдени ескерткіштерді мемлекет меншігі деп жариялады
D) Археологиялық ескерткіштерді қорғау
E) Этнографиялық және демографиялық материалдарды жинау
176. Ақмола уездік тарихи-өлкетану мұражайы қашан ашылды?
А) 1923 ж
B) 1921 ж
C) 1991 ж
D) 1998 ж
E) 1925 ж
177. «Қазақстанда мәдениетті қолдау жылы" деп қай жылды айтамыз?
А) 2000 ж
B) 1999 ж
C) 1996 ж
D) 1995 ж
E) 1998 ж
178. Орынбор мұражайының негізінде 1923 жылы Қазақстанда қандай мекеме құрылды?
А) Мемлекеттік мұражай құрылды
B) Мемлекеттік мұрағат құрылды
C) Мәдени ескерткіштерді қорғау қоғамы құрылды
D) Өлкетану экспедициялары ұйымдастырылды
E) Ұлттық мұражай құрылды
179. 1920 жылы өлкетану мұражайы қай қалада ашылды?
А) Көкшетау
B) Шымкент
C) Ақмола
D) Петропавл
E) Орал
180. Шымкент өлкетану мұражайы қай жылы ашылды?
А) 1921 ж
B) 1925 ж
C) 1924 ж
D) 1920 ж
E) 1919 ж
181. 1923 жылы қай қалада өлкетану мұражайы ашылды?
А) Ақмола
B) Семей
C) Шымкент
D) Орал
E) Омбы
182. Қазақстанда Орталық мемлекеттік өлкетану мұражайы қай жылы құрылды?
А) 1923 ж
B) 1921 ж
C) 1932 ж
D) 1955 ж
E) 1917 ж
183. ҚазАССР-інің бас мұрағаты қай жылы құрылды?
А) 1921 ж
B) 1922 ж
C) 1923 ж
D) 1924 ж
E) 1920 ж
184. ҚазССР-нің мемлекеттік комитетінің ескерткіштерді қорғау басқармасы қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1960-1980 жж
B) 1970-1990 жж
C) 1990-2000 жж
D) 1950-1970 жж
E) 1985-1995 жж
185. ҚазССР-нің тарихи және мәдени ескерткіштерді жинақтау қоғамы қашан құрылды?
А) 1980 ж
B) 1981 ж
C) 1990 ж
D) 1991 ж
E) 2000 ж
186. Оңтүстік Қазақстан облысының тарихи–мәдени ескерткіштер жинағы қай жылы жарияланды?
А) 1994 ж
B) 1995 ж
C) 2000 ж
D) 1992 ж
E) 2001 ж
187. Жамбыл облысының тарихи–мәдени ескерткіштер жинағы қашан жарияланды?
А) 2002 ж
B) 2001 ж
C) 2004 ж
D) 2005 ж
E) 2000 ж
188. ҚазССР Мемлекеттік комитетінің ескерткіштерді қорғау басқармасы қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1960-1980 ж.ж
B) 1965-1975 ж.ж
C) 1950-1960 ж.ж
D) 1960-1970 ж.ж
E) 1945-1955 ж.ж
189. Көне замандағы өнер ескерткіштерін есепке алуды аяқтау, олардың мәнін "Өлкетанушылардың жаднамаларында" сипаттау қай жылы жүзеге асырылды?
А) 1937 ж
B) 1938 ж
C) 1930 ж
D) 1935 ж
E) 1940 ж
190. Қазақстандағы ең ежелгі қала?
А) Тараз
B) Сайрам
C) Түркістан
D) Сығынақ
E) Отырар
191. Қазақстан жеріне тарихи атауларды қай жылы қайтарылды?
А) 1980-1990 жж
B) 2000-2001 жж
C) 1970-1980 жж
D) 1960-1980 жж
E) 1990-2000 жж
192. Еліміздің географиялық картасында 1990 жылдарға дейін неше орыс атаулары болды?
А) 3500
B) 2500
C) 4000
D)1500
E) 6000
193. Байзақ Мәмбетұлы кесенесі Жамбыл облысының қай жерінде орналасқан?
А) Сарыкемер ауылы
B) Жамбыл ауылы
C) Т.Рысқұлов ауылы
D) Құлан ауылы
E) Билікөл ауылы
194. Қосы батыр кесенесі Жамбыл облысының қай жерінде орналасқан?
А) Қарасу ауылы
B) Жамбыл ауылы
C) Құлан ауылы
D) Амангелді ауылы
E) Сарыкемер ауылы
195. Жамбыл облысының Ойық ауылында қай батырдың кесенесі орналасқан?
А) Көшек батыр
B) Қосы батыр
C) Байзақ батыр
D) Жаужүрек батыр
E) Өтеген батыр
196. Жамбыл облысының Мойынқұм ауданында қай батырдың кесенесі бар?
А) Жаужүрек батыр
B) Қосы батыр
C) Көшек батыр
D) Амангелді батыр
E) Өтеген батыр
197. ХІХ ғасырға жататын Қоқан бекінісі ескерткіші Жамбыл облысының қай жерінде орналасқан?
А) Мерке ауылы
B) Ойық ауылы
C) Қарасу ауылы
D) Саудакент ауылы
E) Мойынқұм ауылы
198. ҮІІ-Х ғғ жататын Тектұрмас ескерткіші Жамбыл облысының қай ауылы маңында?
А) Қызылжар ауылы
B) Ойық ауылы
C) Қарасу ауылы
D) Мерке ауылы
E) Саудакент ауылы
199. Құлан қаласынан табылған Ханзаданың бас бейнесі қай ғасырға жатады?
А) ҮІІІ-Х ғғ
B) Х-ХІІ ғғ
C) ХІ-ХІІІ ғғ
D) ҮІІ-ХҮ ғғ
E) Ү-Х ғғ
200. Ж.Жабаевтің ескерткіші Қазақстанның қай қаласында орналасқан?
А) Тараз
B) Астана
C) Алматы
D) Қызылорда
E) Шымкент
1. Өлкетану қандай ғылым?
А) Белгілі бір өлке туралы білімдер жиынтығы
2. Алғашқы кездері өлкетану ретінде нені түсінген?
А) Өлкенің табиғат жағдайларын зерттеуді
3. Өлкетану жұмыстарының негізгі бағыттары
А) Мемлекеттік, қоғамдық, мектептік
4. Мектептегі өлкетану жұмыстарының мақсаттары
А) Ағартушылық және тәрбиелік
5. Мектептік өлкетану қандай міндеттерді шешеді?
А) Білім беру және тәрбиелеу
6. Мектептік өлкетану жұмыстарын кім басқарады?
А) Мұғалім
7. Тарихи өлкетанудың ғылым ретінде қалыптасқан кезеңі
А) ХҮІІІ ғ
8. Тарихи өлкетанудың түрлері
А) Археологиялық, этнографиялық
9. Қазақ даласын ғылыми тұрғыда алғаш зерттеген кімдер болды?
А) Орыс ғалымдары
10. Тарих қашан ғылым ретінде қалыптаса бастады?
А) Антикалық дәуірде
11. Археологиялық ескерткіш түрлері
А) Обалар, қоныс-тұрақтар
12. Ежелгі гректің «Архойос» сөзінің мағынасы
А) Ежелгіні зерттеу
13. Археология ғылым ретінде қашан қалыптасты?
А) ХІХ ғ
14. Тас дәуірі қандай үш кезеңге бөлінеді?
А) Палеолит, мезолит, неолит
15. Қазақстандағы тас дәуірінің тұрақтары қай жерден табылды?
А) Қаратау маңынан
16. Талас аңғарындағы тарихи–мұраларды зерттеу үшін Жамбыл археологиялық пункті қай жылы ашылды?
А) 1938 ж
17. Талас өңіріндегі тас көпір қай ғасырға жатады?
А) ХІІІ ғ
18. ҮІ-ҮІІ ғғ жататын Ұмай ана ескерткіші Қазақстанның қай жерінен табылған?
А) Билікөл ауылы
19. Артефактар дегеніміз не?
А) Мәдениеттің заттай ескерткіштері
20. Тараздан табылған екі ортағасырлық монша қай қағанат дәуіріне жатады?
А) Қарахан дәуірі
21. Қазба жұмыстары нәтижесінде 1972 жылы тараздан қандай ескерткіш табылып, зерттелді?
А) Монша
22. Тарихи өлкетанудың ең негізгі дерек көздері қандай?
А) Археологиялық және этнографиялық
23. Палеолит дәуірінің ең ірі қонысы Тәңірқазған қай жерде орналасқан?
А) Жамбыл облысындағы Қаратау жотасында
24. "Алтын адам" археологиялық ескерткіші қай жерден табылды?
А) Алматы облысындағы Есік қорғанынан
25. Тарихи ескерткіштердегі текстер тарихын зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Текстология
26. Испиджаб қаласының қазіргі атауы?
А) Сайрам
27. Ұлы Жібек жолы бойында ораласқан қай қаланы білесің?
А) Отырар
28. Яссы қаласының қазіргі атауы
А) Түркістан
29. ХҮІІІ ғасырдағы қазақ хандығының астанасы болған қала
А) Түркістан
30. Археологиялық зерттеу жұмыстарының негізгі түрлері
А) далалық және камералық
31. Этнография нені зерттейді?
А) Халықтардың тұрмысы мен мәдениетін
32. Этнография қандай ғылымдармен тығыз байланысты?
А) Археология және антропология
33. Этнография жеке ғылым ретінде қашан қалыптасты?
А) ХІХ ғасырдың ортасында
34. ХҮІІІ ғасырда Қазақстанды зерттеген орыс этнографы кім?
А) Татищев
35. Қазан революциясына дейінгі Ресейдегі ең ірі этнографиялық зерттеу орталығы
А) Орыс географиялық қоғамы
36. Ремезовтың Сібір халықтарының этнографиясы туралы негізгі еңбегі қалай аталды?
А) Сібірдің сызба кітабы
37.Шығу тегі бойынша туыс және физикалық белгілері бойынша ұқсас адамдар тобы
А) Нәсіл
38. Әлемде ең негізгі қанша нәсіл бар?
А) 3
39. Қазақ халқының жеке этнос ретінде қалыптасу процесі қашан аяқталды?
А) ХҮ ғ
40. Қаз ССР Ғылым академиясының тарих, этнология және археология институты қай жылы ашылды?
А) 1945 ж
41. Орал өлкетану қоғамында қызмет еткен қазақ этнографы кім?
А) С.Бабажанов
42. Шығу тегі, мәдениеті мен тілі ортақ адамдар тобы
А) Этнос
43. Батыс Сібір өлкетану қоғамында жұмыс істеген қазақтар кімдер?
А) М.Шорманов, Ш.Уәлиханов
44. ХІХ ғасырдағы Ташкенттің ғылыми-өлкетану мекемелерінің негізгі зерттеу орталығы қай аймақ болды?
А) Оңтүстік Қазақстан
45. Белгілі өлкетанушы П.Семенов Тянь-Шанский ғылыми зерттеу жұмыстарын қайда жүргізді?
А) Жетісуда
46. "Қазақтардың дене және ақыл-ой тәрбиесі" атты еңбегінің авторы кім?
А) Е.Букин
47. Қырғыз-қазақ немесе қырғыз- қайсақ далаларының сипаттамасы еңбегінің авторы кім?
А) А.И.Левшин
48. Қазақстанда өлкетану жұмыстары қай ғасырда қолға алынды?
А) ХІХ ғасырдың 2-ші жартысы
49. Географиялық, статистикалық және этнографиялық материалдарды өңдеу және тарату жұмыстары қандай өлкетану қоғамына тән міндеттер?
А) Жергілікті өлкетану қоғамы
50. Қазақстандағы бірінші Өлкетану жұмыстарындағы зерттеу орталығы болған қай қала?
А) Орынбор
51. Л.Мейердің қазақ өлкесі туралы қандай еңбегі бар?
А) Орынбор ведомствасының қырғыз даласы
52. ХҮІІІ-ХІХ Қазақстанды зерттеген шетелдік өлкетанушыларды ата?
А) Г.Ю.Клапрот және К.Риттер
53. "Талас аңғарындағы археологиялық мұралар" еңбегінің авторы кім?
А) К. Байбосынов
54. "Ұлы Жібек жолы және Тараз" еңбегінің авторы кім?
А) К. Байбосынов
55. Тарихи оқиғалардың дәл уақытын анықтайтын ғылымды қалай атайды?
А) Хронология
56. Адамзаттың, жеке адамдардың шығу тегін зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Генеалогия
57. Ахмет Иассауи мавзолейін салуға кім үкім шығарды?
А) Әмір Темір
58. 1858-1859 жылдары Ш.Ш. Уәлиханов тарихи- географиялық зерттеуін қайда жасады?
А) Қашғарияға
59. Ш.Ш. Уәлиханов қай жердің топографиялық картасын түсірді?
А) Ыстықкөлдің
60. Түркістандағы археология әуесқойлары үйірмесі қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1895-1917 жж
61. Тарихи өлкетанудағы халық санының өсуіне әсер ететін өлкелік факторларды ата?
А) Экономикалық және экологиялық
62. Тарихи өлкетанудағы демографиялық деректерге қатысты Қазақстан Республикасының соңғы халық санағы қай жылы өтті?
А) 2010 ж
63. ХҮ ғасырдың ортасында Қазақ хандығында халық саны неше болды?
А) 200 мыңдай
64. 1992 жылдың ортасында қазақ халқының жалпы саны қанша адамға жетті?
А) 11,1 млн
65. 1991-1992 жж қай елден 41 мың қазақ көшіп келді?
А) Моңғолиядан
66. 1991 жылғы деректер бойынша дүние жүзіндегі түркі тілдес халықтардың жалпы саны қанша?
А) 153 млн 553 мың 800 адам
67.1999–2002 жж аралығындағы Қазақстандағы халықаралық көші-қоншылар саны қанша деп есептеледі?
А) 135 140 млн адам
68. Қазақстан халқының саны жағынан әлемде нешінші орында?
А) 71
69. 1999 жылы санақ бойынша Қазақстан халқының саны неше?
А) 15 млн-ға жуық
70. 1999 жылғы санақ бойынша Қазақстан халқының неше проценті қазақтар?
А) 53 процент
71. Қазақстандағы алғашқы статистика комитеті қай қалада ашылды?
А) Торғайда
72. Әскери ат санағы Қазақстанның қай қалаларында жүргізілді?
А) Семей, Ақмола
73. Қазақстанда халық санағын жүргізетін Ақмола облыстық статистика комитеті қай жылы ашылды?
А) 1878 ж
74. 1879 жылы Қазақстанның қай облысында халық санағын жүргізетін статистика комитеті ашылды?
А) Жетісу
75. Семей статистикалық комитетіне 1886 жылы мүше болған қазақ ағартушысы кім?
А) А Құнанбаев
76. Қазақстанда жергілікті ұлт қазақтармен бірге басқа шамамен неше ұлт өкілдері тұрады?
А) 110-129
77. 1999 жылғы санақ бойынша Жамбыл облысының халқы неше?
А) 980,6 мың
78. «Орхон жазбалары» қай қағандықтың кезінде жазылды?
А) Түрік қағандығы
79. Тастағы, металдағы, сүйектердегі, ағаштардағы жазбаларды зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Эпиграфика
80. Мөрлердегі жазуларды зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Сфрагистика
81. Палеография дегеніміз не?
А) Жазба ескерткіштерді зерттеу
82. Монеталарды зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Нумизматика
83. Өлшем жүйесін тарихи дамуда зерттейтін ғылымды қалай атайды?
А) Метрология
84. М.Х.Дулатидің орта ғасырлардағы Қазақстан өлкесінің тарихына байланысты тарихи шығармасы қалай аталады?
А) Тарихи и-Рашиди
85. ХҮ ғасырдағы қазақ этносының алғашқы орталығы қай жер?
А) Шу өзенінің бойы
86. Тарихи өлкетанудағы ауызша деректердің негізгі түрлері?
А) Аңыздар мен Шежіре
87. "Ғылымдардың пайда болуы" атты трактаттың авторы кім?
А) Әл-Фараби
88. Жүсіп Баласағұнның негізгі ғылыми еңбегі қалай аталады?
А) Құтадғу-Білік
89. Тарихи деректер неше негізгі топқа бөлінеді?
А) 2 топ
90. Жазба деректер өзінің жазылу ерекшелігіне, мақсатына қарай нешеге бөлінеді?
А) 6
91. ХІХ ғасырдың 2-ші жартысында өлкетану қоғамдарының жұмысында неше ағым пайда болды?
А) 2
92. ХҮІІІ-ХІХ ғасырларда Орынбор ғылыми зерттеу орталығында алғашқы жұмыс істеген тарихшы зерттеушілер кімдер?
А) В.В.Вельяминов-Зернов, П.А.Юдин
93. ХІХ ғасырдағы Отандық өлкетанушыларды ғылыми зерттеушілерді ата?
А) Ш.Уалиханов, С.Бабаджанов
94. Қазақстанның қай қаласында ең алғашқы Орыс географиялық қоғамының бөлімі ашылды?
А) Орынборда
95. Қазақстанға саяси жер аударылып, өлкетану қоғамдарына қызмет еткен орыс ғалымдары кімдер?
А) Н.Дмитриев, Б.Скалов
96. Орыс географиялық қоғамының Қазақстандағы Семей бөлімшесі қай жылы құрылды?
А) 1903 ж
97. ХІХ ғасырда Орал қаласында өлкетану жұмыстарымен айналысқан зерттеушілерді ата?
А) А.А.Харузин, С.Бабажанов
98. ХІХ ғасырда Орал қаласындағы өлкетану жұмысының негізгі нысанасы қандай болды?
А) Қазақтардың тарихы мен шаруашылығы
99. ХІХ ғасырда Қазақстанның қай қаласында "Памятные книжки" газеті шыға бастады
А) Оралда
100. Түркістандағы археология әуесқойлары үйірмесі қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1895-1917 ж
101. Тарихи өлкетанудағы ауызша деректің негізгі түрлері
А) аңыз әңгімелер мен жырлар
102. ХІХ ғасырдағы Ресейдің дала облыстарын зерттеу жөніндегі экспедициясы қашан жұмыс істей бастады?
А) 1896 ж
103. ХІХ ғасырда Қазақстанда Ресейден зерттеуге құрылған экспедициялардың көздеген мақсаты қандай?
А) Жер саясатын жүргізу
104. ХІХ ғасырдағы Қазақстанды зерттеу экспедицияларының жұмысын қандай мекеме қадағалап отырады?
А) Мемлекеттік мүлік министрлігі
105. Қазақстанда зерттейтін экспедициялардын міндеті қандай?
А) Табиғи-тарихи жағынан зерттеп, жерді пайдалану тәсілдерін білу
106. Қазақтардың жер пайдалану жөніндегі Ф.А.Щербинаның 13 томдық материалдары қай жылдары басылып шықты?
А) 1898-1908 жж
107. ХІХ ғасырдың аяғында Қазақстандағы дала обылыстарын зерттеу жөніндегі экспедицияны кім басқарды?
А) Ф.А.Щербина
108. Өлкетанушы ғалымдардың есебі бойынша Жамбыл облысынан неше археологиялық ескерткіш есепке алынған?
А) 2000-нан аса
109. "Жетісу облысының ескерткіш кітапшалары мен мекен-жай күнтізбелері" атты еңбек қай жылы жарияланды?
А) 1898-1905 жж
110. Өлкетану зерттеулерінің материалдарын жариялайтын «Түркістан уәлаяты» газеті қай қалада шығарылды?
А) Ташкент
111. Қазан революциясына дейінгі өлкетанушылық еңбектерді жария еткен қазақтың ұлттық баспасөзі қай ғасырда дүниеге келді?
А) ХІХ ғасырдың 2-ші жартысы
112. Ресейдегі орыс географиялық қоғамы қай жылы құрылды?
А) 1845г.
113. 1888-1902 жылдарда Омбыда Қазақ тілінде қандай газет шығып тұрады?
А) Дала уәлаяты
114. "Историческое краеведение" кітабының авторы кім?
А) Г.Н.Матюшин
115. "Историческое краеведение в Казахстане" еңбегінің авторы кім?
А) С.Ш.Ахметова
116. "Краеведение и туризм" еңбегінің авторы кім?
А) И.С.Юньев
117. Өлкетанушы Н.П.Ивлевтің еңбегі қалай аталады?
А) Находки краеведа
118. "Күлтегін ескерткіші" еңбегінің авторы кім?
А) Ғ.Айдаров
119. Қазақстандағы өлкетану жұмыстарының алғашқы кезеңін ата?
А) ХҮІІІ-ХІХ ғғ
120. КСРО-ның Жоғары оқу орындарының бағдарламасна өлкетану пәні қай жылы енгізілді?
А) 1930 ж
121. Қырғыз өлкесін зерттеу қоғамы 1925 жылы қалай өзгертілді?
А) Қазақстан өлкесін зерттеу қоғамы
122. 1901-1913 жж Түркістанда қандай қоғам ашылды?
А) Шығыстану қоғамы
123. Революциядан кейінгі жылдардағы Қазақстандағы өлкетану жұмыстарының негізгі орталығы
А) Қазақстанды зерттеу қоғамы
124. КСРО-дағы "Өлкетану" журналы қашан шықты?
А) 1923 ж
125. "Кеңестік өлкетану" журналы қашан шықты?
А) 1936 ж
126. Семей губениясындағы өлкетанушылардың бірінші конференциясы қашан болды?
А) 1924 г
127. Ең алғашқы бүкіл Қазақстандық өлкетанушылар мұражайы туралы съезд қай жылы болды?
А) 1930 г
128 Сырдария губерниясындағы өлкетанушылар қоғамы қай жылы құрылды?
А) 1926 г
129. Тараз қаласы 1856 жылы қалай аталды?
А) Әулие-ата
130. 1936 жылы Тараз қаласы қалай аталды?
А) Мирзоян
131. Тараз қаласы Жамбыл Жабаев есімін қай жылы иеленді?
А) 1938 ж
132. Тараз қаласы өз атын қай жылы қайтарып алды?
А) 1997 ж
133.."Жылнамалар жинағы" еңбегінің авторы кім?
А) Қ. Жалаири
134. Орта ғасырлық Аспара қаласы Жамбыл облысының қай ауданының аумағында орналасқан?
А) Меркі
135. Жамбыл облысы қашан құрылды?
А) 1939 жылы 14 қазанда
136. Жамбыл облысына қарасты неше әкімшілік аудан бар?
А) 11 аудан
137. Қазақ халқы латын алфавитімен қазақ тілінде жазуға қай жылы көшті?
А) 1940 жылы
138. Қазақстанның өндірілуі бойынша екінші орын алатын қазба байлығын ата
А) Вольфрам
139. Қазақстан жер көлемі жағынан әлемде нешінші орында?
А) 9
140. "Қазақ" апталық өлкетану гезетінің ұйымдастырушысы-редакторы кім?
А) А.Байтұрсынов
141. Тұңғыш қазақ мұғалімдік мектебі қай жылы және қай қалада ашылды?
А) 1883 жылы Ор қаласында
142. Өлкетанушылардың Қазақстандағы екінші конференциясы қай жылы болды?
А) 1932 ж
143. Іле алқабын, Жетісуды зерттеп, ол жердегі халық ауыз әдебиетінің үлгілерін жинастырып, жариялаған көрнекті зерттеуші кім?
А) В.В. Радлов
144. Тұңғыш географ-өлкетанушы Ш.Ш. Уәлиханов қай жылдары өмір сүрді?
А) 1835-1865 жж
145. Алтай бойына, Жетісу мен Орта Азияға ХІХ ғасырда саяхаттар жасап, өлкені жан-жақты зерттеген дүние жүзіне белгілі ғалым-өлкетанушы кім?
А) П.П. Семенов-Тяньшанский
146. ХІХ ғ Қазақстанды зерттеу үшін құрылған экспедицияны басқарған статист-өлкетанушы, әрі азаттық қозғалыстың өкілі кім?
А) Ф.А.Щербина
147. Саяси көзқарасы үшін Семейге жер аударылған орыс өлкетанушы-демократы Достоевскийдің Қазақстандағы негізгі еңбегі?
А) Археологиялық ескерткіштер туралы мәлімет жинау
148. ХІХ ғасырдың ІІ жатысында Қазақстандағы тұңғыш қоғамдық-өлкетану кітапханасы қай қалада ашылды?
А) Семейде
149. ХХ ғасырдың басындағы ең беделді қазақ мерзімді баспасөз құралы?
А) Айқап
150. 1857-1862 ж.ж. Мәскеу мен Қазан мұражайларына арнап Қазақстан өлкетануына байланысты материалдар қай қалада орналастырылды?
А) Орынбор
151. Орынбор өлкетану мұражайы қай жылы құрылды?
А) 1831 ж
152. 1915 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай қаласында ашылды?
А) Қостанай
153. 1898 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай облысында ашылды?
А) Жетісу
154. 1878 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай қаласында ашылды?
А) Омбы
155. 1883 жылы өлкетану мұражайы Қазақстанның қай қаласында ашылды?
А) Семей
156. Кеңес дәуірінде Қазақстанның қай қалаларында мұражайлар ашылды?
А) Орал, Көкшетау, Шымкент
157. Қазақстанда орталық мемлекеттік мұражай қай жылы ашылды?
А) 1924 ж
158. 1887 жылы ғылыми мұрағат комиссиясы қай қалада ашылды?
А) Орынбор
159. Орынбор ғылыми мұрағат комиссиясы қай жылы ашылды?
А) 1887 ж
160. Қазақстанның қай қаласы өлкетанудағы 1-і зерттеу орталығы болды?
А) Орынбор
161. Орынбор мұрағат комиссиясының негізгі мақсаты?
А) Қазақстанның өткен тарихын зерттеу
162. Топонимика қандай ғылым?
А) жер атауы туралы
163. Ономастика дегеніміз қандай ғылым?
А) атау туралы
164. Қазақстанды зерттеуде алғашқы топонимикалық еңбектер жазған өлкетанушылар кімдер?
А) Э.М.Мурзаев, А.Абдрахманов
165. Қазақстанда топонимика ғылымы қай жылы атанды?
А) 1939 ж
166. Ең алғашқы өлкетанушылық музей қай қалада ашылды?
А) Орынборда
167. 1920 жылы Түркістан өлкесінде көне ескерткіштерді қорғау комитетін кім басқарды?
А) В.В.Бартольд
168. Жамбыл облыстық өлкетану мұражайы қай жылы ашылды?
А) 1931 ж
169. Өлкеміздегі алғашқы мәдени мұраларымызды зерттеуші өлкетанушылар кімдер?
А) Ш.Ш.Уәлиханов, П.Лерх, В.Бартольд
170. "Жамбыл облысының тарихи-мұралар жиынтығы" атты еңбек қай жылы шықты?
А) 2003 ж
171. Қазақстан Республикасының "Тарихи-мәдени мұраларды қорғау және пайдалану" туралы заңы қай жылы қабылданды?
А) 1992 ж
172. Ұлы жібек жолы өлкеміздің қай жерінен басып өтеді?
А) Жуалы, Байзақ, Мерке, Шу, Қордай
173. 1903 жылы Әулие-ата қаласының тарихын жазған кім?
А) В.Н.Каллаур
174. 1987 жылы Қазақстанда неше мектеп мұражайы жұмыс істеді?
А) 555
175. 1918 жылы наурыз айында Семей кеңестерінің съезі қандай шешім қабылдады?
А) Мәдени ескерткіштер мен өнер туындыларын қорғау
176. Ақмола уездік тарихи-өлкетану мұражайы қашан ашылды?
А) 1923 ж
177. «Қазақстанда мәдениетті қолдау жылы" деп қай жылды айтамыз?
А) 2000 ж
178. Орынбор мұражайының негізінде 1923 жылы Қазақстанда қандай мекеме құрылды?
А) Мемлекеттік мұражай құрылды
179. 1920 жылы өлкетану мұражайы қай қалада ашылды?
А) Көкшетау
180. Шымкент өлкетану мұражайы қай жылы ашылды?
А) 1921 ж
181. 1923 жылы қай қалада өлкетану мұражайы ашылды?
А) Ақмола
182. Қазақстанда Орталық мемлекеттік өлкетану мұражайы қай жылы құрылды?
А) 1923 ж
183. ҚазАССР-інің бас мұрағаты қай жылы құрылды?
А) 1921 ж
184. ҚазССР-нің мемлекеттік комитетінің ескерткіштерді қорғау басқармасы қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1960-1980 жж
185. ҚазССР-нің тарихи және мәдени ескерткіштерді жинақтау қоғамы қашан құрылды?
А) 1980 ж
186. Оңтүстік Қазақстан облысының тарихи–мәдени ескерткіштер жинағы қай жылы жарияланды?
А) 1994 ж
187. Жамбыл облысының тарихи–мәдени ескерткіштер жинағы қашан жарияланды?
А) 2002 ж
188. ҚазССР Мемлекеттік комитетінің ескерткіштерді қорғау басқармасы қай жылдары жұмыс істеді?
А) 1960-1980 ж.ж
189. Көне замандағы өнер ескерткіштерін есепке алуды аяқтау, олардың мәнін "Өлкетанушылардың жаднамаларында" сипаттау қай жылы жүзеге асырылды?
А) 1937 ж
190. Қазақстандағы ең ежелгі қала?
А) Тараз
191. Қазақстан жеріне тарихи атауларды қай жылы қайтарылды?
А) 1980-1990 жж
192. Еліміздің географиялық картасында 1990 жылдарға дейін неше орыс атаулары болды?
А) 3500
193. Байзақ Мәмбетұлы кесенесі Жамбыл облысының қай жерінде орналасқан?
А) Сарыкемер ауылы
194. Қосы батыр кесенесі Жамбыл облысының қай жерінде орналасқан?
А) Қарасу ауылы
195. Жамбыл облысының Ойық ауылында қай батырдың кесенесі орналасқан?
А) Көшек батыр
196. Жамбыл облысының Мойынқұм ауданында қай батырдың кесенесі бар?
А) Жаужүрек батыр
197. ХІХ ғасырға жататын Қоқан бекінісі ескерткіші Жамбыл облысының қай жерінде орналасқан?
А) Мерке ауылы
198. ҮІІ-Х ғғ жататын Тектұрмас ескерткіші Жамбыл облысының қай ауылы маңында?
А) Қызылжар ауылы
199. Құлан қаласынан табылған Ханзаданың бас бейнесі қай ғасырға жатады?
А) ҮІІІ-Х ғғ
200. Ж.Жабаевтің ескерткіші Қазақстанның қай қаласында орналасқан?
А) Тараз
////////////////////////////